Het nieuwe iDEAL: nieuwe features, maar ook hogere kosten

Met de ingebruikname van Visa Debit en Debit Mastercard per juli 2023 is het voor consumenten in Nederland binnenkort niet meer per se nodig om iDEAL te gebruiken om snel online te kunnen betalen met hun bankrekening. In reactie daarop heeft iDEAL inmiddels innovatie en vernieuwing van zijn betaalproduct aangekondigd: iDEAL 2.0. Tegelijkertijd gaan de transactiekosten via iDEAL daardoor omhoog. Hoe gaat de toekomst van iDEAL eruitzien?

iDEAL is al jaren de favoriete online betaalwijze onder Nederlandse consumenten. Je scant een QR-code met je telefoon en binnen mum van tijd is je betaling in een webshop geregeld. Zo eenvoudig was het lang niet altijd, want voordat iDEAL bestond, was betalen in een online winkel behoorlijk ingewikkeld, tenzij je een creditcard had.

iDEAL is eigendom van het Nederlandse bedrijf Currence, dat naast iDEAL tevens de diensten iDIN en acceptgiro uitbaat. In het verleden beheerde Currence ook het PIN-betaalschema, dat in 2012 is verlaten ten faveure van Maestro, en Chipknip, een betaalwijze die ook is komen te vervallen. Nu acceptgiro-betalingen per 31 mei 2023 afgeschaft worden en ook iDEAL achterhaald lijkt te worden door de nieuwe betaalkaarten in Nederland, lijkt de toekomst van Currence er niet direct rooskleurig uit te zien.

Waarom is iDEAL zo populair?

Currence beweert zelf bijna 100% van de Nederlandse consumenten online te bereiken met betaaldienst iDEAL. Hoewel dat cijfer wellicht wat gekleurd en optimistisch is, is iDEAL wel degelijk al ruim vijftien jaar dé standaard als het gaat om online betalingen. Dat komt doordat het voor Nederlandse consumenten met een eenvoudige bankrekening van oudsher tamelijk ingewikkeld is om online betalen.

Met Nederlandse bankpassen is het namelijk onmogelijk om op afstand te betalen. Veel bankpassen in het buitenland hebben een kaartnummer en CVC, zoals we in Nederland eigenlijk alleen van creditcards gewend zijn. Met zo’n kaartnummer en CVC is het mogelijk om op afstand, dus online of telefonisch, een betaling in gang te zetten. Buitenlandse consumenten met zo’n bankpas kunnen dus al sinds jaar en dag eenvoudig online aankopen betalen. In Nederland was dit ingewikkelder en moest je als consument handmatig geld overboeken, per acceptgiro betalen of je creditcard gebruiken.

Met de komst van iDEAL kwam daar een einde aan. iDEAL fungeert als brug tussen webshop en bankrekening, waarmee het mogelijk is om als consument eenvoudig een betaling te doen zonder handmatig geld te hoeven overmaken. In de begindagen werd je hiervoor omgeleid naar een aparte pagina, waar je moest inloggen met je gegevens voor internetbankieren (vaak met een SMS-code of een bankkaartlezer) om de betaling te kunnen doen. Tegenwoordig is die omleiding niet meer nodig en scan je eenvoudig een QR-code met je smartphone, waar je de betaling vervolgens kunt afronden.

Nieuwe betaalkaarten in Nederland: wordt iDEAL in zijn huidige vorm overbodig?

Alle nieuwe bankpassen die vanaf juli 2023 in Nederland worden uitgegeven, zullen compatibel zijn met de betaalschema’s van Visa Debit en Debit Mastercard. Dat houdt in dat deze kaarten het uiterlijk zullen hebben zoals we dat nu alleen nog van creditcards gewend zijn, dus met een zestiencijferig kaartnummer, een vervaldatum en een CVC. Met deze nieuwe bankpassen wordt het voor Nederlanders mogelijk om in webshops te betalen zonder dat daar nog een tussenliggende dienst als iDEAL voor nodig is. Je vult eenvoudigweg je kaartgegevens in en kunt afrekenen.

Oude bankpassen zijn nog tot uiterlijk 2027 in omloop en te gebruiken, maar in de loop der jaren zullen steeds meer Nederlanders dus de beschikking hebben over een bankpas waarmee ze eenvoudig online kunnen betalen zonder tussenkomst van iDEAL. Het marktaandeel van iDEAL zal niet van het ene op het andere moment instorten, maar de verwachting is wel dat, nu dé bestaansreden van iDEAL eigenlijk komt te vervallen, steeds minder consumenten er gebruik van gaan maken. Daarom komt Currence in beweging.

Optie	iDEAL1.0	IDEAL 2.0	Cards
Bankselectie	In-Checkout / HPP-Redirect	HPP-Redirect	In-checkout-HPP-Redirect
Gebruikersgemak	Bankkeuze / QR	Bankkeuze / QR / Fast Checkout	Kaartinvoer, ApplePAY,GooglePAY, 3Dsecure, Tokenisatie, On-Click-Payments
Betaling	Gegarandeerd*	Gegarandeerd*	Chargeback mogelijk
Kosten	Trx gebaseerd	Trx gebaseerd	Orderwaarde afhankelijk.

Gegarandeerd*: Indien de betaling door PAY is ontvangen, kan deze niet retour worden gehaald door de issuer. Wel is het mogelijk dat een rekeninghouder een dispuut in PAY start, waarna wij besluiten de betaling terug te draaien.

Daarom: innovatie en nieuwe features aangekondigd in iDEAL 2.0

Het bedrijf heeft namelijk een nieuwe versie van iDEAL aangekondigd: iDEAL 2.0. In deze nieuwe versie van het betaalsysteem zitten een aantal nieuwe features die het systeem voor consumenten waardevol en relevant moeten houden.

Zo kun je als consument in het nieuwe iDEAL een persoonlijk profiel aanmaken waarin onder meer je adresgegevens verwerkt zijn. Ook kun je meerdere bankrekeningen koppelen aan je persoonlijke profiel. Dat biedt als voordeel dat je in een webshop alleen maar een betaling hoeft te initiëren, waarna je andere gegevens (zoals een bezorgadres) automatisch door iDEAL naar de verkoper worden gestuurd. Door met iDEAL af te rekenen, kun je dus sneller door het checkout-proces op een webshop navigeren. Deze feature wordt ‘snel bestellen’ genoemd.

Daarnaast hoef je, doordat je meerdere rekeningen aan je iDEAL-profiel kunt koppelen, geen bankpassen bij de hand te houden of lange kaartnummers te onthouden. Je koppelt je rekening eenmalig aan je profiel en kunt alles verder eenvoudig via de iDEAL-app afhandelen.

Verdwijnen van de bank keuze lijst in de checkout

Omdat iDEAL ooit gestart is met een handje vol banken, kon er altijd direct naar de bank gerouteerd worden. De bankenkeuze lijst is daarom voor veel rekeninghouders ook een directe link naar iDEAL. Je zou zelfs kunnen zeggen dat de bankenkeuze lijst nog meer ‘merkwaarde’ heeft dan het logo of de naam ‘iDEAL’ zelf. Bij andere betaalopties, zoals het Duitse Giropay on P24 uit Polen, is de bankenkeuze al sinds lange tijd niet meer in de checkout. iDEAL 2.0 zal ook via een tussenscherm gaan werken. Currence, de eigenaar van iDEAL straft ook directe betaling richting de bank af, met een extra fee om zo PSP’s, via hun Acquirer te stimuleren om de Hosted Payment Page te gebruiken.

Impact op verkopers: kleine voordeeltjes, maar vooral hogere kosten

Ook voor verkopers brengt de komst van iDEAL 2.0 voordelen met zich mee. Dat geldt vooral voor e-commerce-partijen. Wanneer u als verkoper ‘snel bestellen’ gaat ondersteunen, biedt u uw klanten meer bestelgemak. Dat leidt waarschijnlijk tot hogere conversies en minder klanten die met een niet-afgerekend winkelmandje uw webshop verlaten.

Daarnaast wordt de kans op typfouten in bezorgadressen kleiner. Omdat klanten hun gegevens eenmalig opvoeren in iDEAL, hoeven ze deze niet apart op te voeren in uw webshop. U kunt er dan ook van uit gaan dat een order die via ‘snel bestellen’ is geplaatst, foutloze persoons- en adresgegevens bevat.

Eén en ander betekent wel dat de transactiekosten voor iDEAL omhooggaan. Innovatie kost geld en in het geval van iDEAL moet er geconcurreerd worden met grote partijen als Apple Pay, Mastercard en Visa. Dat lukt niet met kinderachtige budgetten. Wordt er in uw webshop veel met iDEAL betaald, bereidt u zich dan ook voor op verhogingen van transactiekosten.

Wanneer komen die voordeeltjes dan?

iDEAL heeft reeds 1,5 jaar geleden de prijsverhogingen doorgezet. Dit om de innovatie te bekostigen. Als we kritisch kijken, dan geld voor Currence hetzelfde als de meeste product gedreven organisaties. De afgesproken opleverdata worden niet gehaald.

Transactiekosten iDEAL nu al gestegen, maar gaan nog verder omhoog

De transactiekosten die Currence rekent voor gebruik van iDEAL zijn al fors verhoogd en gaan er in de nabije toekomst als volgt uitzien:

De acquirer fee is sinds 2022 omhoog van €0,002 naar €0,0065 van het aankoopbedrag;
De issuer fee gaat omhoog van €0,002 naar €0,0065 van het aankoopbedrag;
Er komt een opslag van 0,001 cent per betaling als er toch een directe bankkeuze is:
Er komt een nieuwe routing fee van €0,009 cent per transactie.

“In 2024, worden de kosten verder verhoogd naar €0,007 en €0,002 indien gebruik wordt gemaakt van de directe Issuer link (ontmoedigingsboete)”

Alle tariefsverhogingen van iDEAL belanden uiteindelijk bij u als verkoper, omdat banken (zowel de issuer als de acquirer) de door hen verschuldigde fees uiteindelijk aan u doorberekenen. U kunt ze echter niet zomaar aan uw klanten doorberekenen, omdat u wettelijk gezien de ene betaalwijze niet duurder mag maken dan de andere.

Effectief gaat de totale schemefee van iDEAL dus 2,5 cent omhoog. Waar dit eerst 0,4 cent was. Een verhoging van 600%.

Prijsverhoging niet enorm, maar voor verkopers wel vervelend

iDEAL is jarenlang erg goedkoop geweest, net als veel andere Nederlandse betaalmethodes, zoals pinnen in een winkel. We zijn daarom in Nederland gewend geraakt aan het idee dat betalen nagenoeg kosteloos is. Veel consumenten realiseren zich helemaal niet dat u als verkoper een deel van de betaling moet afstaan in de vorm van transactiekosten.

De prijsverhoging van iDEAL komt dus wellicht over als fors, maar valt welbeschouwd mee. iDEAL blijft internationaal gezien een relatief voordelige manier om betalingen te innen. Desondanks kan de impact voor verkopers enorm zijn. De grootste webshops van Nederland verwerken honderdduizenden bestellingen per dag, waarvan een aanzienlijk deel met iDEAL wordt betaald. Tariefsverhogingen als deze komen dan jaarlijks neer op miljoenen euro’s aan extra transactiekosten.

Currence zegt de tariefsverhoging van iDEAL te willen inzetten om in de toekomst sneller en vaker te innoveren. Dat moet ook, want iDEAL loopt achter op concurrenten als Apple Pay en voelt nu de adem van Mastercard en Visa in zijn nek. Bij Pay. is onze hoop en verwachting dan ook dat iDEAL inderdaad sneller dan voorheen weet te innoveren en een kwalitatief hoogwaardig betaalproduct neerzet. Daar heeft u als verkoper namelijk uiteindelijk ook weer voordeel van in de vorm van bestel- en betaalgemak op uw website. Zo leveren die transactiekosten u ook daadwerkelijk iets op.

Impact op tarieven bij Pay?

Maakt u bij Pay. gebruik van een interchange++ prijsmodel? Dan zult u merken dat iDEAL-betalingen hogere interchange fees met zich meebrengen. We rapporteren deze aan u op de gebruikelijke wijze.

Heeft u een blended fee? De meeste issuers rekenen de nieuwe kosten van Currence door. Sommigen hebben dit al gedaan, met een aantal voeren wij nog gesprekken over de hoogte van de doorbelasting. Vooralsnog hebben wij geen kosten voor bestaande merchants hoeven te verhogen. Mocht dit wel het geval zijn, dan krijgt u hiervan bericht.